Ο Ρ.Τ.Ερντογάν κλείνει τα στενά του Βοσπόρου στα πολεμικά πλοία της Ρωσίας, ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ.
Όπως ανακοίνωσε ο υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, η Άγκυρα ενημέρωσε όλες τις παράκτιες και μη παράκτιες χώρες να μην κάνουν διέλευση των πολεμικών τους πλοίων στη Μαύρη Θάλασσα.
Αυτό σημαίνει πως το κλείσιμο αφορά τόσο τα κράτη της Μαύρης Θάλασσας (βλέπε π.χ. Ρωσία) όσο τα κράτη εκτός Μαύρης Θάλασσας (ΗΠΑ).
«Μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει κάποιο αίτημα διέλευσης από τα Στενά. Στο περιβάλλον σύγκρουσης ειδοποιήσαμε όλες τις παράκτιες και μη παράκτιες χώρες να μην κάνουν διέλευση των πολεμικών τους πλοίων στη Μαύρη Θάλασσα. Μέχρι στιγμής δεν έχει γίνει οποιοδήποτε αίτημα. Εφαρμόζουμε τις διατάξεις της Συνθήκης του Μοντρέ».
Νωρίτερα, σε μια μη αναμενόμενη δήλωση προχώρησε ο Ταγίπ Ερντογάν ο οποίος καταδίκασε τη ρωσική επιθετικότητα παρά τις στενές σχέσεις Κρεμλίνου-Άγκυρας.
«Μη αποδεκτή η επίθεση της Ρωσίας στο ουκρανικό έδαφος και αντιλαμβανόμαστε τον αγώνα της Ουκρανίας», τόνισε ειδικότερα ο Τούρκος πρόεδρος στο συμβούλιο του κόμματός του».
Τι προβλέπει η Συνθήκη του Μοντρέ
Το νομικό καθεστώς των Στενών καθορίζεται από τη Συνθήκη του Μοντρέ ή αλλιώς η Συνθήκη για το καθεστώς των Στενών του 1936, που κατοχυρώνει την πλήρη κυριαρχία της Τουρκίας στο μοναδικό και στρατηγικής σημασίας θαλάσσιο πέρασμα προς τη Μαύρη Θάλασσα, επιβάλλει όμως καθεστώς ελεύθερης ναυσιπλοΐας.
Η Συνθήκη για το καθεστώς των Στενών υπογράφηκε στις 20 Ιουλίου 1936 στην ελβετική πόλη Μοντρέ.
Με τη συνθήκη παραχωρήθηκε στην Τουρκία ο πλήρης έλεγχος επί των Στενών, της δόθηκε το δικαίωμα να διατηρεί σε αυτά στρατιωτικές δυνάμεις, καταργώντας τους σχετικούς περιορισμούς της προγενέστερης Συνθήκης της Λωζάννης του 1923.
Εξασφαλίζει, παράλληλα, την ελεύθερη ναυσιπλοΐα από τα μη στρατιωτικά πλοία σε καιρό ειρήνης, ενώ επιτρέπει τη διέλευση πολεμικών πλοίων των παρευξείνιων χωρών με ειδοποίηση μιας εβδομάδας και υπό κάποιους όρους όσον αφορά στο εκτόπισμα, το μέγεθος και τον οπλισμό.
Περιορίζει, ωστόσο, σημαντικά τη διέλευση των πολεμικών πλοίων που δεν ανήκουν στα Παρευξείνια Κράτη, θέτοντας μικρότερα όρια στο εκτόπισμά τους και τον οπλισμό που φέρουν και επιβάλλει επίσης έγκαιρη προειδοποίηση διέλευσης.
Είχε προσθέσει ότι θα βασιστεί στη Συνθήκη του Μοντρέ για να εμποδίσει την «περαιτέρω κλιμάκωση της ουκρανικής κρίσης».
Η Τουρκία χαρακτήρισε χθες Κυριακή «πόλεμο» τη ρωσική επιχείρηση, έτσι ώστε επικαλούμενη τη Συνθήκη του Μοντρέ να περιορίσει τη διέλευση ορισμένων ρωσικών πλοίων από τα στενά του Βοσπόρου.
Σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, ο Ερντογάν επέκρινε την «αναποφάσιστη» (όπως είπε) στάση των ΗΠΑ και άλλων δυνάμεων της Δύσης αναφορικά με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, υποστηρίζοντας ότι πρόκειται για «σημάδι αποτυχίας» της διεθνούς τάξης.
Υπογράμμισε ότι η Τουρκία δεν θα κάνει συμβιβασμούς σε ό,τι αφορά τις δεσμεύσεις της έναντι των συμμάχων της, συμπεριλαμβανομένων του ΝΑΤΟ, αλλά δεν θα μπορούσε επίσης να γυρίσει την πλάτη στα «εθνικά συμφέροντά της» στην περιοχή. Ο Ερντογάν επανέλαβε ότι θεωρεί απαράδεκτη τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.