ΝΕΑ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΠΡΟΣΛΑΜΒΑΝΕΙ Η ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗ ΣΤΗΝ ΟΥΑΣΙΝΓΚΤΟΝ – ΠΡΟΣΚΛΗΘΗΚΕ ΝΑ ΜΙΛΗΣΕΙ ΣΤΟ ΚΟΓΚΡΕΣΟ
Επιμέλεια: Αδάμ Αλεξόπουλος*
Σε τεντωμένο σχοινί βρίσκονται οι σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας μετά τις πρόσφατες -από την Τετάρτη 27 Απριλίου- και πρωτοφανείς σε αριθμό υπερπτήσεις πάνω από τουλάχιστον είκοσι ένα νησιά, ενώ προ των ευθυνών τους τίθενται οι Ευρωπαίοι ηγέτες και οι νατοϊκοί σύμμαχοι σε περίπτωση που πατηθεί έστω και λάθος το «κουμπί», τώρα που η Άγκυρα προσπαθεί να εξαργυρώσει τον αναβαθμισμένο ρόλο της -λόγω του πολέμου στην Ουκρανία- εις βάρος της Ελλάδας.
Αυτό δείχνει και η πρωτοφανής ετοιμότητα της ελληνικής πλευράς με αναχαιτίσεις των τουρκικών μαχητικών αεροσκαφών, με έντονα διαβήματα, με τις ενημερώσεις αξιωματούχων της ΕΕ, του ΝΑΤΟ, του ΟΗΕ, του ICAO, χωρών-μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και με την επίσκεψη που αναμένεται να κάνει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην Ουάσινγκτον, όπου προσκλήθηκε να μιλήσει σε συνεδρίαση του Κογκρέσου.
Μεγάλη κινητικότητα στα ραντάρ
Το πρωί της Τετάρτης τα ελληνικά ραντάρ εντόπισαν ζεύγος τουρκικών μαχητικών αεροσκαφών F-16 να πραγματοποιεί υπερπτήσεις πάνω από Αρκιούς, Λειψούς, Αγαθονήσι, Σάμο, Φούρνους και Οινούσσες. Αργότερα, το μεσημέρι, ζεύγος τουρκικών αεροσκαφών F-16 πραγματοποίησε υπερπτήσεις πάνω από το Φαρμακονήσι, τους Λειψούς, τους Φούρνους και της Οινούσσες.
Η Ελλάδα «σήκωσε το γάντι»
Ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Εξωτερικών Θεμιστοκλής Δεμίρης πραγματοποίησε έντονο διάβημα διαμαρτυρίας στον Τούρκο πρέσβη στην Αθήνα, κατόπιν οδηγιών του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών. Το διάβημα πραγματοποιήθηκε μετά τις πρώτες υπερπτήσεις άνωθεν ελληνικού εδάφους, συμπεριλαμβανομένων κατοικημένων περιοχών, από τουρκικά μαχητικά.
Οι Τούρκοι συνέχισαν το «βιολί» τους
Μετά το έντονο διάβημα, και συγκεκριμένα νωρίς το απόγευμα, ζεύγος τουρκικών μαχητικών αεροσκαφών F-16 πραγματοποίησε νέες υπερπτήσεις πάνω από τους Λειψούς και πάνω από τους Αρκιούς. Αργότερα, το απόγευμα, έτερο ζεύγος τουρκικών μαχητικών αεροσκαφών F-16 πραγματοποίησε υπερπτήσεις πάνω από τη Ρω, καθώς και πάνω από το Καστελλόριζο.
Τρεις παραβιάσεις από το ίδιο ζεύγος μαχητικών
Αξιοσημείωτο είναι ότι ένα ζεύγος τουρκικών μαχητικών αεροσκαφών F-16 πραγματοποίησε υπερπτήσεις πάνω από Καλόλιμνο, Ίμια, Λειψούς, Αρκιούς, Αγαθονήσι, Τέλενδο και Κάλυμνο. Συγκεκριμένα, τα τουρκικά F-16 πέταξαν πάνω από την Καλόλιμνο και τα Ίμια στις 19:58, πάνω από την Καλόλιμνο στις 20:05, πάνω από τους Λειψούς στις 20:08 και πάνω τους Αρκιούς στις 20:09 στα 23.000 πόδια. Το ίδιο ζεύγος πραγματοποίησε υπερπτήση πάνω από το Αγαθονήσι στις 20:18 στα 20.000 πόδια, πάνω από τους Αρκιούς στις 20:19 και πάνω από τους Λειψούς στις 20:20 στα 24.000 πόδια. Στη συνέχεια το ίδιο ζεύγος πραγματοποίησε υπερπτήση πάνω από την Τέλενδο στις 20:27, πάνω από την Κάλυμνο στις 20:28 και πάνω από τα Ίμια στις 20:29 στα 23.000 πόδια.
Και δεν σταμάτησαν εκεί… Νέες υπερπτήσεις έγιναν πάνω από τη Σύμη στις 20:37, από τις 20:39 έως τις 20:43 πάνω από τη Ρόδο στα 28.000 πόδια. Ακολούθως, έτερος σχηματισμό τουρκικών F-16 πραγματοποίησε υπερπτήση στις 20:52 πάνω από τη Σάμο, στις 20:57 πάνω από τη Λέρο, στις 20:59 πάνω από την Κω, στις 21:00 πάνω από τη Στρογγύλη, στις 21:01 πάνω από τη Νίσυρο, στις 21:04 πάνω από τη Χάλκη στα 25.000 πόδια. Σε όλες τις περιπτώσεις τα τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη αναγνωρίστηκαν και αναχαιτίστηκαν από αντίστοιχα ελληνικά, σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες κατά πάγια τακτική.
Σε ετοιμότητα η αντιαεροπορική άμυνα στα νησιά του Αιγαίου
Από την πλευρά της, σε ξεκάθαρη προειδοποίηση προς την Τουρκία προχώρησε η Ελλάδα. Μετά τις τελευταίες τουρκικές παραβιάσεις, το ΓΕΕΘΑ αποφάσισε την ενεργοποίηση των αντιαεροπορικών συστημάτων στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου.
Οι συσκέψεις στο υπουργείο Άμυνας ήταν συνεχείς και οι εξελίξεις καταιγιστικές και σε στρατιωτικό επίπεδο, καθώς, σύμφωνα με στρατιωτικές πηγές, ύστερα από απόφαση του αρχηγού ΓΕΕΘΑ Κωνσταντίνου Φλώρου τα αντιαεροπορικά συστήματα που βρίσκονται σε αυτά τα νησιά έχουν ήδη τεθεί σε ετοιμότητα.
Αποκλείστηκε η Τουρκία από τη νατοϊκή άσκηση «Tiger Meet»
Εκτός των άλλων, όμως, η Αθήνα απάντησε και με ακύρωση της πρόσκλησης προς την τουρκική πολεμική αεροπορία να συμμετάσχει στη νατοϊκή άσκηση «Tiger Meet».
Έτσι, έπειτα από έκτακτη σύσκεψη στο Πεντάγωνο υπό τον αρχηγό ΓΕΕΘΑ, στρατηγό Κωνσταντίνο Φλώρο, αποφασίστηκε μεταξύ άλλων να ακυρωθεί η πρόσκληση που είχε λάβει η Τουρκία για να συμμετάσχει στη νατοϊκή άσκηση «Tiger Meet», η οποία φέτος φιλοξενείται στην 335 Μοίρα «Τίγρεις». Στην «Tiger Meet» συμμετέχουν όσες Μοίρες πολεμικής αεροπορίας φέρουν την ονομασία «Τίγρεις», με την άσκηση να θεωρείται μία από τις πιο απαιτητικές σε παγκόσμιο επίπεδο.
Πάγωσαν τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης
Τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, τα γνωστά ΜΟΕ, είναι και κλινικώς νεκρά μετά την πολύχρονη ανυπαρξία τους στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Το Μέγαρο Μαξίμου, με μια απευθείας διαρροή προς τα ΜΜΕ, ενημέρωσε πως τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, που θεωρητικά τελούσαν υπό συζήτηση με την τουρκική πλευρά, πάγωσαν από την Πέμπτη 28 Απριλίου.
Λίγη ώρα αργότερα το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών προέβη και σε νέο διάβημα διαμαρτυρίας προς την Άγκυρα, μετά το αντίστοιχο της Τετάρτης, με το οποίο η ελληνική πλευρά διαμαρτυρόταν έντονα για τις μαζικές υπερπτήσεις τουρκικών μαχητικών πάνω από κατοικημένα νησιά.
Το νέο διάβημα
Ο κ. Δεμίρης τόνισε ότι η συνεχιζόμενη τουρκική προκλητική και παραβατική συμπεριφορά, η οποία παραβιάζει την ελληνική κυριαρχία, είναι απολύτως καταδικαστέα και απαράδεκτη. Πέρα από το αυτονόητο γεγονός ότι αποτελεί κατάφωρη παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου, ο γ.γ. πρόσθεσε ότι, με μονομερή ευθύνη της Τουρκίας, αυτές οι ενέργειες προκαλούν ένταση στις σχέσεις των δύο χωρών, που έρχεται σε αντίθεση με τις προσπάθειες βελτίωσης του κλίματος ανάμεσα στην Ελλάδα και στην Τουρκία. Παράλληλα, υπονομεύουν τη συνοχή του ΝΑΤΟ σε μια πολύ κρίσιμη συγκυρία στην ευρύτερη περιοχή.
Η ελληνική πλευρά προέβη σε άμεση σχετική ενημέρωση αξιωματούχων της ΕΕ, του ΝΑΤΟ, του ΟΗΕ, του ICAO, καθώς και χωρών-μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Κυρ. Μητσοτάκης: «Ενημέρωσα τον γ.γ. του ΝΑΤΟ για την τουρκική προκλητικότητα»
Την τουρκική προκλητικότητα κατήγγειλε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος, κατά τη διάρκεια των κοινών δηλώσεων με την ομόλογό του πρωθυπουργό της Φινλανδίας Σάνα Μάριν στο Μέγαρο Μαξίμου, τόνισε ότι ενημέρωσε και τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ και υπογράμμισε πως η στάση των Τούρκων υπονομεύει την ευρωπαϊκή ασφάλεια και την ενότητα του ΝΑΤΟ.
«Ενημέρωσα τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ για τη νεότερη προκλητική συμπεριφορά των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων που παραβιάζουν τον ελληνικό εναέριο χώρο, κάνοντας επικίνδυνες υπερπτήσεις […]. Και κατέστησα σαφές στον γενικό γραμματέα ότι αυτού του είδους η συμπεριφορά εκ μέρους ενός συμμάχου του ΝΑΤΟ στη νοτιοανατολική πτέρυγα της Συμμαχίας είναι απολύτως απαράδεκτη» τόνισε ο κ. Μητσοτάκης.
Πρόσθεσε με έμφαση ότι «η συμπεριφορά της Τουρκίας υπονομεύει την ευρωπαϊκή ασφάλεια, καθώς και την ενότητα του σκοπού του ΝΑΤΟ σε μια εποχή που, μεταξύ των μελών του ΝΑΤΟ, είναι απαραίτητο για όλους μας να παραμείνουμε ενωμένοι, καθώς αντιμετωπίζουμε τη συνεχιζόμενη επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία».
Πρόσκληση στον Κυρ. Μητσοτάκη σε συνεδρίαση του Κογκρέσου
Πρόσκληση στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη για να μιλήσει σε κοινή συνεδρίαση του Κογκρέσου απηύθυνε η πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Νάνσι Πελόζι. Η ομιλία του πρωθυπουργού, που θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο της επίσημης επίσκεψής του στην Ουάσιγκτον, θα γίνει την Τρίτη 17 Μαΐου.
Όπως σημειώνει η Νάνσι Πελόζι στην επιστολή της προς τον Κυριάκο Μητσοτάκη, «καθώς ο κόσμος μας αντιμετωπίζει μια κομβική στιγμή στον αγώνα μεταξύ των δυνάμεων της δημοκρατίας και της απολυταρχίας, η διατλαντική συμμαχία παραμένει ζωτικής σημασίας για το μέλλον της ελευθερίας στον κόσμο. Το Κογκρέσο και η χώρα μας ανυπομονούν να ακούσουν το μήνυμά σας για τις δημοκρατικές αξίες, καθώς συνεχίζουμε να ενισχύουμε τη συνεργασία μας, να ενισχύουμε την ασφάλεια και την ελευθερία παγκοσμίως και να χτίζουμε ένα λαμπρότερο μέλλον για τα παιδιά μας».
Η επίσκεψη στην Ουάσινγκτον και η πρόσκληση για ομιλία στο Κογκρέσο σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές είναι κομβική. Το Κογκρέσο διά νόμου έχει επιβάλει κυρώσεις στην Τουρκία για τα F-35, λόγω των S-400, και μόνο μέσω του Κογκρέσου θα περάσει τυχόν «ξεμπλοκάρισμα» της πώλησης των F-16 στην Τουρκία.
*Με πληροφορίες από το ΑΠΕ-ΜΠΕ