ΔΕΥΤΕΡΑ, 15 Σεπτεμβρίου, 9 πμ, Δικαστήρια Σχολής Ευελπίδων, ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ, κτήριο 5.
Εκδικάζονται ασφαλιστικά μέτρα κατά της Εθνικής Πινακοθήκης και της Υπουργού Πολιτισμού κ. Μενδώνη, με τη διαδικασία του κατεπείγοντος.
Τα ασφαλιστικά μέτρα που υποστηρίζουν πάνω από 500 πολίτες κατά της Εθνικής Πινακοθήκης με τα οποία ζητούν:
1. Να διαταχθεί η απομάκρυνση από την Εθνική Πινακοθήκη και η παύση δημόσιας προβολής και έκθεσης των «βλάσφημων εκθεμάτων» και των «βέβηλων εικόνων» που ακόμη εκτίθενται εκεί στο πλαίσιο της έκθεσης «η σαγήνη του αλλόκοτου» και αναπαραστούν ιερές μορφές της Ορθόδοξης Χριστιανικής Πίστης, με τρόπο ενδεικτικά βλάσφημο, παραποιητικό και εν γένει προσβλητικό.
2. Να απαγορευθεί η δημόσια προβολή των εν λόγω έργων στην ιστοσελίδα της Εθνικής Πινακοθήκης στο διαδίκτυο και στα επίσημα έντυπα της Εθνικής Πινακοθήκης, καθόσον τούτο συνιστά αναπαραγωγή της προσβολής και επεκτείνει την έκθεσή της στο κοινό.
3. Σε κάθε περίπτωση να διαταχθεί η άμεση τοποθέτηση ευδιάκριτης και σαφούς προειδοποιητικής σήμανσης στην είσοδο και στον εκθεσιακό χώρο ότι τα έργα που εκτίθενται προσβάλλουν την ορθόδοξη πίστη και είναι ακατάλληλα για παιδιά.
Σημειώνεται ότι στις 10 Μαρτίου 2025, ο ανεξάρτητος -πλέον-
Βουλευτής, Νικόλαος Παπαδόπουλος, απομάκρυνε τα εν λόγω έργα συμβολικά,
προκαλώντας την αντίδραση του ΔΣ της Πινακοθήκης. Παρά το κύμα
υποστήριξης των πολιτών προς το πρόσωπο του Βουλευτή και την πανελλήνια
κατακραυγή κατά της Εθνικής Πινακοθήκης που -υπό την αιγίδα της-
εκτίθενται οι εν λόγω βλάσφημες εικόνες στη δημόσια σφαίρα, αυτές,
δυστυχώς επανεκτέθηκαν τον Μάιο 2025 σε ειδικές προθήκες, με δήλωση
πρόθεσης να παραμείνουν ενταγμένες στην έκθεση έως και τις 30
Σεπτεμβρίου 2025.
Όπως τονίζουν οι προσφεύγοντες, η δημόσια προβολή τέτοιων έργων, σε ένα
μουσείο εθνικής εμβέλειας που λειτουργεί με κρατικούς και ευρωπαϊκούς
πόρους, δεν μπορεί να θεωρηθεί ουδέτερη πολιτιστική επιλογή, αλλά
αντίθετα εκλαμβάνεται ως θεσμική νομιμοποίηση της προσβολής των
θρησκευτικών συμβόλων. Η δε διαρκής έκθεσή τους έως την 30ή Σεπτεμβρίου
2025 ισοδυναμεί με συνεχή και ανανεούμενη προσβολή του θρησκευτικού
αισθήματος, ικανή να προκαλέσει έντονες κοινωνικές αντιδράσεις και να
διασαλεύσει τη θρησκευτική ειρήνη.
Περαιτέρω, υπογραμμίζουν ότι στην υπό κρίση υπόθεση, με το δικόγραφο της αίτησης ασφαλιστικών μέτρων ζητείται η υποβολή προδικαστικού ερωτήματος προς το ΔΕΕ, σύμφωνα με το άρθρο 267 ΣΛΕΕ, για την ερμηνεία του άρθρου 10 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων σε συνδυασμό με το άρθρο 10 παρ. 2 ΕΣΔΑ. Το θέμα αυτό, τονίζουν, είναι κρίσιμο, διότι το άρθρο 16 παρ. 1 του Συντάγματος δεν ενσωματώνει την επιφύλαξη του άρθρου 10 παρ. 2 ΕΣΔΑ, με αποτέλεσμα να δημιουργείται νομικό κενό ως προς τα όρια της καλλιτεχνικής ελευθερίας έναντι της θρησκευτικής ελευθερίας. Εν όψει της σοβαρότητας αυτού του ζητήματος και του άμεσου κινδύνου ανεπανόρθωτης βλάβης, το Δικαστήριο έχει, βάσει της νομολογίας Zuckerfabrik και Atlanta, την εξουσία να χορηγήσει άμεσα την αιτούμενη προσωρινή προστασία, χωρίς να αναμένει την απάντηση του ΔΕΕ, διασφαλίζοντας έτσι την πρακτική αποτελεσματικότητα του ενωσιακού δικαίου.
Ειδικότερα το προδικαστικό ερώτημα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι πολίτες ζητούν να έχει το ακόλουθο περιεχόμενο:
«Ερμηνεύεται το άρθρο 10 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ κατά
τρόπο ώστε να επιβάλλει στα κράτη μέλη και στους δημόσιους φορείς τους
την υποχρέωση αποχής από πράξεις, όπως η οργάνωση ή επιχορήγηση έκθεσης
έργων τέχνης, οι οποίες προσβάλλουν κατά τρόπο βάναυσο και χλευαστικό τα
σύμβολα ή ιερά πρόσωπα της κυρίαρχης θρησκευτικής παράδοσης, ιδίως όταν
αυτό προκαλεί έντονη κοινωνική αντίδραση ή απειλεί τη θρησκευτική
ειρήνη;»
και επικουρικά το εξής ερώτημα:
«Έχουν τα άρθρα 10 και 51 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε συνδυασμό με το άρθρο 10 παρ. 2 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, την έννοια ότι δημόσιος πολιτιστικός φορέας κράτους μέλους, ο οποίος χρηματοδοτείται εν όλω ή εν μέρει από ευρωπαϊκούς πόρους, υποχρεούται, κατά την άσκηση της καλλιτεχνικής του δραστηριότητας, να απέχει από τη δημόσια προβολή έργων τέχνης με περιεχόμενο σαφώς προσβλητικό ή χλευαστικό έναντι της θρησκευτικής πίστης πλειοψηφικής μερίδας του πληθυσμού, όταν η προβολή αυτή ενδέχεται να διαταράξει σοβαρά τη θρησκευτική ειρήνη και να προκαλέσει ανεπανόρθωτη βλάβη στους θιγόμενους, χωρίς να λαμβάνονται κατάλληλα και αναλογικά εξισορροπητικά μέτρα;».