Υπάρχουν κτίρια που χτίζονται για να στεγάσουν ανθρώπους
και υπάρχει η Αγιά Σοφιά — χτισμένη για να στεγάσει το άπειρο.
Μέσα στον 6ο αιώνα, σε έναν κόσμο που έτρεμε από εξεγέρσεις και φωτιές, ο
Ιουστινιανός τόλμησε το αδιανόητο: να αποτυπώσει το θείο σε πέτρα. Με
μάρμαρα από τα άκρα της αυτοκρατορίας, με μαθηματικά που άγγιζαν τη
μεταφυσική και με θρύλους που μιλούν για αγγέλους και θαύματα, υψώθηκε
ένας ναός που δεν υπάκουε στους νόμους της γης. Ο θόλος της Αγιάς Σοφιάς
δεν βαραίνει — αιωρείται, σαν να κρατιέται από το φως. Κάθε της καμάρα
είναι προσευχή, κάθε της σιωπή κραυγή προς τον Ουρανό.
Δεν είναι απλώς ένας ναός, ούτε μόνο ένα αρχιτεκτονικό θαύμα. Είναι μια
πύλη: εκεί όπου ο άνθρωπος στάθηκε όσο πιο κοντά μπορούσε στον Θεό. Και
όσο κι αν άλλαξαν αιώνες, πίστεις και αυτοκρατορίες, η Αγιά Σοφιά
παραμένει αδιαμφισβήτητα το σημαντικότερο κτίριο που δημιούργησε ποτέ ο
άνθρωπος στην ιστορία του.
Η Αγιά Σοφιά, όμως, δεν είναι μόνο ό,τι φαίνεται. Ο Μεγάλος Ιουστινιανός, με νου στραμμένο τόσο στη δόξα όσο και στο μυστήριο, φρόντισε ώστε ο ναός να έχει μια θρυλική υπόσταση. Πίσω από τους τοίχους και κάτω από τα μάρμαρα, δημιουργήθηκαν κρυφοί χώροι και μυστικά δωμάτια, περάσματα προορισμένα για λόγους που δεν γνωρίζει κανείς. Υπόγειες στοές, χαμένες στα θεμέλια της Πόλης, συνδέθηκαν με θρύλους, με ψιθύρους αυτοκρατορικών σχεδίων και θαυμάτων που δεν καταγράφηκαν ποτέ. Εκεί όπου το βλέμμα δεν φτάνει, η φαντασία συνεχίζει να περπατά.